Περιγραφή μαθήματος
Ο 20ος αιώνας σηματοδοτήθηκε από την εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης, την αντιμετώπιση σοβαρών ασθενειών, την άνοδο του βιοτικού επιπέδου στις περισσότερες χώρες του πλανήτη μας και τη συνακόλουθη αύξηση του προσδόκιμου ορίου της ζωής. Οι σύγχρονες εξελίξεις στην ιατρική επιστήμη έχουν ως αποτέλεσμα, εκτός των άλλων, την παράταση της ζωής (μακροζωία), ενώ παράλληλα ο πληθυσμός των ηλικιωμένων ανθρώπων αυξάνεται ραγδαία.
Ορισμένες από τις φθορές που παρατηρούνται στην υγεία των ηλικιωμένων είναι γενετικές, οι περισσότερες όμως οφείλονται στο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον (κατοικία, γειτονιά, οικογένεια, κοινότητα, δήμος), καθώς και στα προσωπικά τους χαρακτηριστικά (φύλο, εθνικότητα, κοινωνικοοικονομική κατάσταση). Η επίδραση από τα περιβάλλοντα στα οποία ζουν οι άνθρωποι (από την εμβρυική τους ακόμα ηλικία), σε συνδυασμό με τα προσωπικά τους χαρακτηριστικά, προκαλούν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις που καθορίζουν και την ποιότητα των γηρατειών που θα έχουν. Οι ηλικιωμένοι σήμερα δεν αποτελούν τους απόμαχους της ζωής, αλλά ενεργά μέλη της κοινωνίας που συμμετέχουν στα δρώμενα αυτής.
Διδάσκουσες
Θεοδώρα Παπαμήτσου, Καθηγήτρια Ιστολογίας-Εμβρυολογίας, Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Η Θεοδώρα Παπαμήτσου είναι καθηγήτρια Ιστολογίας-Εμβρυολογίας. Είναι διευθύντρια του ΔιΠΜΣ Υγεία και Περιβαλλοντικοί Παράγοντες και του ΔιΠΜΣ Εφαρμοσμένη Γεροντολογία και Γηριατρική. Από το 2020 είναι Πρόεδρος της Επιτροπής των Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών του Τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ. Από το 2024 είναι διευθύντρια του τομέα Ακτινολογίας, Ανατομίας, Παθολογικής Ανατομικής και Τεχνολογιών. Είναι επιστημονικά υπεύθυνη της ερευνητικής ομάδας Histologistas, συγγραφέας 95 άρθρων σε διεθνή και ελληνικά περιοδικά και πολλών κεφαλαίων σε βιβλία.
Κωνσταντίνα Κοντοπούλου, Ψυχολόγος, Διδάκτωρ ΑΠΘ
Η Δρ. Κωνσταντίνα Α. Κοντοπούλου είναι ψυχολόγος, με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, κοινωνική λειτουργός και εκπαιδευτικός δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης γενικής και ειδικής αγωγής. Είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος (ΑΠΘ), μεταπτυχιακού διπλώματος της ιατρικής ΑΠΘ, της Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ και μεταπτυχιακού διπλώματος στην Ψυχολογία με ειδίκευση στη ΔΕΠ-Υ από το πανεπιστήμιο του Sheffield. Ούσα η μοναδική φροντιστής υπερηλίκων γονέων με ευρύ φάσμα διαφορετικών αναπηριών για 20 χρόνια, εξειδικεύτηκε από το 2011, εκτός των υποχρεωτικών πρακτικών ασκήσεων σε ακαδημαϊκά πλαίσια, ως συνοδός ανθρώπων με εγκεφαλική παράλυση στο πλαίσιο πιστοποιημένης πρακτικής άσκησης προγραμμάτων δια βίου εκπαίδευσης της Ε.Ε. Ολοκλήρωσε επίσης μεταπτυχιακή εκπαίδευση με πρακτική άσκηση στην ειδική αγωγή σε ΑΠΘ και ΠΑΜΑΚ. Ερευνητικό της στόχο αποτελεί η σύνδεση ακαδημαϊκής κοινότητας, δήμων, επαγγελματιών ψυχικής υγείας και εθελοντών για τη δημιουργία ενός πλαισίου στήριξης φροντιστών.
Ζωή Αηδόνη, Αναισθησιολόγος - Εντατικολόγος, Διδάκτωρ ΑΠΘ
Η Ζωή Αηδόνη είναι Αναισθησιολόγος - Εντατικολόγος και εργάζεται ως Επιμελήτρια Α΄ ΕΣΥ στη ΜΕΘΑ της Κλινικής Αναισθησιολογίας και Εντατικής Θεραπείας, ΑΠΘ του ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ. Είναι Διδάκτορας του Τμήματος Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ, κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης, του Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Διοίκηση Μονάδων Υγείας» της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ) και του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης του Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Κλινική και Βιομηχανική φαρμακολογία – κλινική τοξικολογία», με Ειδίκευση: Κλινική Τοξικολογία του Τμήματος Ιατρικής του Α.Π.Θ.. Έχει διδάξει σε προπτυχιακό επίπεδο τα εξής αντικείμενα: «ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑ», «ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ», «ΒΑΣΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΑΠΙΝΙΔΩΣΗ», «ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΙΑΤΡΙΚΗ», «ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ – ΑΝΑΝΗΨΗ – ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ», «ΚΑΡΔΙΟΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΝΑΖΩΟΓΟ-ΝΗΣΗ». Επίσης, διδάσκει στα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών του ΑΠΘ. Έχει επιβλέψει πολλές διπλωματικές εργασίες και το δημοσιευμένο έργο της περιλαμβάνει 4 βραβευμένες εργασίες, 39 δημοσιεύσεις σε διεθνείς βάσεις δεδομένων, 14 δημοσιεύσεις σε ελληνικά περιοδικά, 8 ανακοινώσεις σε διεθνή συνέδρια – περιλήψεις σε διεθνή περιοδικά, 48 ανακοινώσεις σε ελληνικά συνέδρια – περιλήψεις σε ελληνικά περιοδικά και 1 κεφάλαιο σε εκπαιδευτικό-επιστημονικό σύγγραμμα.
Δέσποινα Μωραΐτου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γνωστικής Γηροψυχολογίας, Τμήμα Ψυχολογίας ΑΠΘ
Η Δέσποινα Μωραΐτου είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γνωστικής Γηροψυχολογίας στο Τμήμα Ψυχολογίας. Είναι ιδρυτικό μέλος του Εργαστηρίου Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων στο Κέντρο Διεπιστημονικής Έερευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ. Είναι συγγραφέας και συ-συγγραφέας περισσότερων από 150 έγκριτων άρθρων και κεφαλαίων δημοσιευμένων σε διεθνή και ελληνικά περιοδικά και τόμους. Έχει περισσότερες από 200 παρουσιάσεις, προσκεκλημένες και άλλες, σε διεθνή και ελληνικά συνέδρια. Είναι Συν-διευθύντρια Σύνταξης (2015- ) του διεπιστημονικού φόρουμ «Journal of Happiness Studies». Υπήρξε Πρόεδρος (2018-2022) του Κλάδου «Εφαρμοσμένη Γεροντολογία / ΓηροΨυχολογία» της Διεθνούς Εταιρείας Εφαρμοσμένης Ψυχολογίας (IAAP). Είναι ταμίας του Διεθνούς Ιατρικού Ολυμπικού Συνδέσμου (2020-). Είναι Αντιπρόεδρος (2019- ) της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Αλτσχάιμερ και Συναφών Διαταραχών.
